Konstytucja 3 maja

3 maja 1791 roku została uchwalona Ustawa Rządowa z dnia 3 maja, znana jako Konstytucja 3 maja. Była to ustawa regulująca ustrój prawny Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Powszechnie przyjmuje się, że Konstytucja 3 maja była pierwszą w Europie i drugą na świecie (po konstytucji amerykańskiej z 1787 r.) nowoczesną, spisaną konstytucją. Jakkolwiek obowiązywała tylko nieco ponad rok, to i tak stanowi jeden z najważniejszych aktów legislacyjnych w historii Polski.

fot. TVP
W audycji publicystycznej zatytułowanej Konstytucja 3 Maja – debata historyczna, autorstwa Elżbiety Szumiec-Zielińskiej i Tadeusza Kondrackiego, historycy podejmują próbę odpowiedzi na pytanie, czym dla Polski i Polaków była i jest, na przestrzeni ponad 200 lat, jakie upłynęły od jej uchwalenia, Konstytucja 3 Maja? Została ona uznana przez absolutystyczne sąsiednie dwory za rewolucyjną i rzucającą wyzwanie monarchicznemu legitymizmowi. Skutkiem była inspirowana z zagranicy zdrada Targowicy, wojna 1792 roku w obronie Konstytucji i drugi rozbiór Polski. Czy jednak tak fatalny rozwój wydarzeń może przysłonić podjęcie szlachetnego dzieła reformy Państwa? Czy dziś dzieło Sejmu Wielkiego pozostaje szacownym, lecz martwym reliktem naszej historii, czy też jest ciągle żywym i inspirującym świadectwem walki Polaków o wolność i suwerenność? Czy dla współczesnych Polaków, obywateli jednoczącej się Europy, dziedzictwo Konstytucji 3 Maja ma jeszcze znaczenie? Co z dziedzictwa tej Konstytucji ma szansę przetrwać następne pokolenia?